Fotowoltaika na gruncie. Jakie są warunki, odległości i pozwolenia? Tłumaczymy!

Kiedy warto zdecydować się na fotowoltaikę na gruncie?

Dach domu jednorodzinnego to idealne miejsce na panele fotowoltaiczne. Fotowoltaika na dachu nie zajmuje miejsca na działce, a do tego działa skutecznie – wysoko położone moduły nie są zasłaniane przez ogrodzenia, krzewy czy drzewa. Nie zawsze jednak instalacja paneli PV na dachu jest możliwa. W wielu przypadkach lepszym rozwiązaniem jest fotowoltaika na gruncie. Warto to wziąć pod uwagę, jeśli:

• Konstrukcja dachu nie spełnia wymagań technicznych do montażu paneli i mogłaby nie utrzymać dodatkowego obciążenia.
• Powierzchnia dachu jest zbyt małą, by pomieścić fotowoltaikę o docelowej mocy.
• Dach ma nieodpowiednią ekspozycję na słońce lub kąt nachylenia jest niewłaściwy.
• Konstrukcja dachu jest nietypowa i nieregularna, przez co mogłoby dojść do częściowego zacienienia paneli.
• Budynek wpisany jest do rejestru zabytków i montaż instalacji na dachu jest niemożliwy.
• Chcesz mieć łatwy dostęp do paneli w celach konserwacyjnych i serwisowych.

Montaż instalacji fotowoltaicznej na gruncie zazwyczaj jest droższy, ale ma kilka korzyści. Umiejscowienie paneli słonecznych na specjalnych konstrukcjach wsporczych pozwala na ustawienie ich pod idealnym kątem oraz w odpowiednim kierunku. Przekłada się to automatycznie na większą wydajność ogniw.

Wymagania prawne dotyczące fotowoltaiki na gruncie

Fotowoltaika na gruncie stanowi osobną konstrukcję, niezwiązaną z budynkiem, ale formalności związane z jej instalacją nie są skomplikowane. Kluczowe przepisy prawa są podobne, co w przypadku instalacji paneli na dachu. O czym warto więc pamiętać?

Pozwolenie na budowę takiej instalacji

Stosowane w gospodarstwach domowych mikroinstalacje o mocy do 50 kWp nie wymagają pozwolenia na budowę. Wystarczy zgłosić je w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta. Wyjątkiem są sytuacje, gdy montaż fotowoltaiki wymaga przebudowy budynków lub przebiega na obszarze cennym przyrodniczo albo objętym nadzorem konserwatorskim.

Wymagania dotyczące odległości od granicy działki

Nie ma formalnych wymogów dotyczących odległości instalacji fotowoltaicznej (do 50 kWp) od granicy działki. Mimo to zaleca się, by zachować minimum 1,5-2 metry odległości od ogrodzenia. Dzięki temu ryzyko sporów sąsiedzkich jest mniejsze, a dodatkowo zyskujemy przestrzeń na ewentualne prace konserwacyjne czy przejazd samochodem. Dodatkowo trzeba wziąć uwagę, że na sąsiedniej działce mogą w przyszłości pojawić się elementy, które zacieniłyby instalację, np. altany czy drzewa. Najlepszym rozwiązaniem jest więc zachowanie ok. 4 metrów odległości od granicy działki, o ile to oczywiście możliwe.

Ogrodzenie instalacji

Zgodnie z obowiązującym prawem nie ma ogólnego obowiązku grodzenia instalacji fotowoltaicznych na gruncie. Można więc je postawić na nieogrodzonej działce, do której mają dostęp osoby postronne. Decyzja o wykonaniu ogrodzenia ma raczej względy praktyczne. W ten sposób minimalizujemy ryzyko kradzieży, uszkodzenia przez zwierzęta czy dewastacji. Dodatkowo ogrodzenie instalacji może być jednym z wymogów ubezpieczyciela.

Zalety i wady instalacji fotowoltaicznych na ziemi

Zalety:

• Możliwość uzyskania optymalnego kąta nachylenia i ustawienia paneli.
• Brak konieczności ingerencji w konstrukcję dachu.
• Łatwiejszy dostęp do instalacji w celach konserwacyjnych.
• Możliwość budowy dużych systemów o większej mocy.
• Prostszy montaż paneli słonecznych.

Wady:

• Instalacje fotowoltaiczne na gruncie zajmują sporą część działki.
• Większa podatność na uszkodzenia mechaniczne i kradzież.
• Wpływ na estetykę ogrodu.
• Dodatkowy koszt konstrukcji wsporczej wykonywanej ze stali ocynkowanej.

Podatek od fotowoltaiki na gruncie

Prosumenci korzystający z mikroinstalacji do 50 kWp nie muszą się obawiać – nowy podatek ich nie dotyczy. Dodatkowy podatek od fotowoltaiki na gruncie obejmuje jedynie dużej farmy fotowoltaiczne, działające przemysłowo. Co więcej, podstawą opodatkowania są jedynie części budowlane, a nie cała instalacja. Montaż paneli na gruncie nie zwiększy więc kosztów w przypadku gospodarstw domowym.

Jak wygląda proces montażu fotowoltaiki na gruncie?

Pierwszym etapem inwestycji jest analiza terenu i wykonanie projektu całej instalacji. Przed montażem fotowoltaiki na gruncie warto przeanalizować nasłonecznienie, ewentualne zacienienie oraz rodzaj gruntu. Konstrukcja naziemna niezbędna do wykonania gruntowej instalacji fotowoltaicznej wymaga solidnego zakotwiczenia. Jeśli grunt jest niestabilny, warto rozważyć jego wyrównanie i zagęszczenie. Zwiększa to koszt całej instalacji, ale wpłynie na bezpieczeństwo. Gdy już wybrana jest odpowiednia lokalizacja, która nie będzie generować problemów, można wykonać konstrukcję wsporczą ze stali ocynkowanej. Kompletna instalacja na gruncie składa się bowiem z:

• Paneli fotowoltaicznych – przekształcających światło słoneczne w energię elektryczną.
• Falownika (inwertera) – odpowiadającego za przemianę prądu stałego na prąd zmienny.
• Okablowanie i zabezpieczenia elektryczne – niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego działania systemu.
• Konstrukcja wsporcza – odpowiedzialna za odpowiednie usytuowanie paneli.
• Licznik dwukierunkowy – umożliwiający rozliczanie wyprodukowanej energii, która oddawana jest do sieci.

Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie jest bardzo prosty, bo nie wymaga wciągania paneli na dach ani ingerencji w konstrukcję dachu. Równie nieskomplikowane jest prowadzenie kabli, które można przytwierdzić do stalowych profili. Falownik, czyli serce instalacji, najczęściej montowany jest tuż pod panelami. Nowoczesne urządzenia mają wysoki stopień ochrony przed wodą i kurzem, więc nawet najcięższe warunki pogodowe nie są im straszne. Podczas instalacji fotowoltaiki montowanej na gruncie należy wziąć pod uwagę nie tylko odległość fotowoltaiki od granicy działki, ale i własnej nieruchomości. Dzięki temu wykonanie przekopu pod kable będzie łatwiejsze.

Instalacja fotowoltaiczna na gruncie, to rozwiązanie, które ma wady i zalety, które trzeba rozważyć. Stawiając instalację fotowoltaiczną o mocy do 50 kW blisko granicy działki, nie łamiemy prawa, ale narażamy się na konflikt z sąsiadem. Cztery metry od granicy działki to bezpieczny zapas, który powinien wyeliminować wszelkie problemy. Jednocześnie konstrukcje pod panele fotowoltaiczne pozwalają zwiększyć wydajność paneli, a co za tym idzie, obniżyć rachunki za prąd.

‍